“Bij elke patiënt die ik als cardioloog zie, twijfel ik aan de accuraatheid van de medicatielijst in mijn patiëntendossier (EPD). Een medicatieverificatie is dan wenselijk, maar gewoonweg niet altijd uitvoerbaar tijdens mijn spreekuur vanwege alle verschillende niet-digitale medicatielijsten en overzichten. Met behulp van het medicatieproces 9 zetten we met z’n allen een grote stap vooruit om veel praktische problemen op te lossen. Na het invoeren van dit proces, hoop ik eindelijk zonder twijfel echt te weten wat mijn patiënt slikt en samen met de patiënt de beste behandeling te bepalen.”

Peter Geerlings, Cardioloog CMIO, SJG Weert (St. Jans Gasthuis Weert)

“We hebben een steekproef onder onze leden gehouden. Ongeveer de helft van de klinieken geeft aan dat er nog geen sprake is van digitaal receptenverkeer tussen de kliniek en de openbare apotheek. Dit betekent dat er nog veel te winnen is. Het digitaliseren van medicatieoverdracht zorgt voor actuele medicatiegegevens en veroorzaakt minder fouten in het voorschrijven van medicatie. In dat kader is het programma Medicatieoverdracht een belangrijke stap voorwaarts voor ZKN en onze leden.”

Marian Hoekstra, manager Kwaliteit & Veiligheid Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN)

“Tijdens mijn diensten op de eerste hulp moet er snel gehandeld worden. Dit betekent dat er nauwelijks tot geen tijd is om het medicijngebruik van de patiënt te achterhalen. Dit zorgt voor een grote stressfactor bij mij en mijn collega’s en kan leiden tot risicovolle situaties. Uiteraard hebben we contact met de ambulancedienst en als de patiënt aanspreekbaar is, proberen we de informatie uit het gesprek te halen. Maar hoe betrouwbaar en compleet is deze informatie? Een actueel en digitaal medicatieoverzicht in elke situatie en op elk moment moet de basis zijn en daar zet ik mij graag voor in!”

Karin Zwager, Kinderarts/CMIO Saxenburgh Hardenberg

Het komt voor dat het medicatiegebruik van een patiënt onduidelijk of onbekend is, zeker als er meerdere zorgverleners van verschillende instellingen bij een patiënt zijn betrokken. Dit kan met name gevaarlijk zijn voor oudere patiënten, patiënten met een taalbarrière en bij ernstig zieke patiënten. Dit blijkt onder andere uit reacties van een peiling die de Federatie Medisch Specialisten (Federatie) in september 2019 hield. Het programma Medicatieoverdracht werkt aan goede, complete elektronische overdracht van medicatiegegevens. Zo kan menselijk leed door onnodige medicatiefouten en ziekenhuisopnamen voorkomen worden. Daarom werkt de Federatie graag mee aan het realiseren van dit programma.
Benieuwd naar  praktijkvoorbeelden van gebrekkige gegevensuitwisseling? Klik hier.

Federatie Medisch Specialisten

“Tijdens mijn promotieonderzoek in 2005-2006 bleek dat nog geen 50% van de medicatieregels overeenkwam bij uitvraag bij de patiënt met de lijst van de apotheek en de huisarts. Bij meer dan 90% van de patiënten was er 1 of meer discrepantie. We hebben toen o.a. het preoperatieve spreekuur opgezet om dit bij alle patiënten samen met bijvoorbeeld de coördinatie van de antistolling rondom de ingreep beter te gaan regelen. Inmiddels is dat common practice en is ook voor opname medicatieverificatie in alle ziekenhuizen ingeregeld. Maar ook bij spoedopnames en alle poliklinische contacten wil je dat de medicatielijst klopt. Dit kan veel problemen voorkomen. Met het programma hoop ik dat we de kostbare tijd van artsen, verpleegkundigen, apothekersassistenten beter kunnen inzetten. Door het afschaffen van het puzzelen met al dan niet digitale lijsten, krijgen we meer tijd voor medicatie gerelateerde problemen van de patiënt, zoals bijwerkingen en therapietrouwbegeleiding. Want dat maakt pas echt het verschil en komen we nu veel te weinig aan toe. Een mooie drive om ook na al die jaren werken aan dit onderwerp door te gaan om dat doel te bereiken.”

Dr. Michiel Duyvendak, ziekenhuisapotheker, Antonius Ziekenhuis Sneek

‘Uit onderzoek zagen we dat een derde van de heropnames binnen 30 dagen na ontslag uit het ziekenhuis te maken heeft met inadequate medicatieoverdracht. Dit gaat om de overdracht tussen zorgverleners onderling ofwel tussen de zorgverlener en de patiënt (en diens mantelzorger). De richtlijn overdracht van medicatiegegevens heeft ervoor gezorgd dat er in de laatste decennia al goede stappen zijn gezet in de medicatieoverdracht bijv. door medicatiegebruik actief uit te vragen. Door nu ook de systemen in te richten volgens de informatiestandaarden, is de patiënt zelf en zijn hele zorgnetwerk (apotheek, huisarts, trombosedienst, specialist, thuiszorg etc.) op de hoogte van zijn medicatiegebruik en de eventuele aanpassingen. Daarmee besparen we tijd bij het uitzoeken van medicatiegebruik en kunnen we die tijd gebruiken voor het optimaliseren van de medicatie passend bij de behoefte van de patiënt. Aangezien de patiënt de enige constante factor is in de zorg en alle zorgverleners daar zo hard hun best voor doen, hoop ik ook dat de patiënt en/of diens mantelzorger met deze ontwikkelingen meer in hun kracht komen. Bijvoorbeeld door zelf aan te geven wanneer welke medicatie wordt genomen, welke doelen de patiënt nastreeft en deze informatie niet telkens hoeft te herhalen. Waar het efficiënt inrichten van medicatieoverdracht een decennia geleden vooral mooie dromen leken, komen we gezamenlijk steeds een stap dichterbij. Ik hoop daar een steentje aan bij te kunnen dragen.

Dr. Fatma Karapinar, Ziekenhuisapotheker / Epidemioloog / Board Certified Geriatric Pharmacist, Apotheek OLVG